متخصص جراحی عمومی، تخصص جراحیای است که به اندامهای شکمی مربوط می شود که شامل مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، لوزالمعده، کیسه صفرا و مجراهای صفرا، و اغلب غده تیروئید (به نسبت میزان دسترسی به متخصصان جراحی سر و گردن) میشود. جراحان عمومی همچنین با بیماریهای دربردارنده ی پوست، پستان، و فتق سروکار دارند.
از آنجا که متخصصین جراحی عمومی معمولا اولین سطح ارائه خدمات به بیماران تصادفی و اورژانس های تهدید کننده حیات می باشند، دامنه فعالیت ها و توانایی شان بسیار وسیع است و در مواقع لزوم قادر به انجام جراحی های اورژانس رشته های دیگر مانند جراحی های ارتوپدی، جراحی های زنان، جراحی های ارولوژی و در مواردی از جراحی های مغز و اعصاب نیز می باشند. متخصصین جراحی عمومی قادر به جراحی همه اعضای بدن می باشند از این رو عمومی نامیده می شوند و تنها رشته از رشته های تخصصی جراحی است که به تمام اصول جراحی آشنا هستند.
جراحی باز چیست؟
جراحی باز یک روش سنتی و اصلی در اعمال جراحی مختلف میباشد.در جراحی باز، جراح از طریق ایجاد یک برش بزرگ اقدامات لازم برای جایگزینی یا ترمیم بافت یا عضوی در بدن را انجام میدهد. در طی عمل جراح برای دسترسی به اندام ها یک برش بزرگ تا ده اینچ را ایجاد می کند.
جراحی لاپاروسکوپی چیست؟
جراحی لاپاروسکوپی نوعی از جراحی است که با استفاده از یک دوربین و برشهای کوچک در ناحیه شکم یا لگن انجام میشود. در لاپاروسکوپی (Laparoscopy) از وسیله ای به نام لاپاروسکوپ استفاده می شود. این وسیله یک دوربین ویدئوی کوچک و یک لامپ کوچک دارد که هنگامی که وارد بدن می شود، تصاویر را به نمایشگر ارسال میکند و جراح می تواند داخل بدن را ببیند. بدون این دستگاه باید عمل جراحی باز انجام شود که در آن برش خیلی بزرگتری ایجاد می شود به همین علت به عملهای جراحی که با لاپاروسکوپ انجام میشوند، کم تهاجمی گفته می شود. در ابتدا از این روش برای جراحی کیسه صفرا و جراحی های زنان استفاده میشد اما در حال حاضر برای جراحی های روده، کبد و اندام های دیگر این روش بسیار متداول است.
در بسیاری از موارد، لاپاروسکوپی می تواند به جای جراحی لاپاروتومی ( جراحی باز) صورت پذیرد.
جراح عمومی چه بیماریهایی را درمان میکند؟
جراح عمومی قادر به کنترل و درمان طیف وسیعی از بیماری هاست ، بیماریهایی مثل:
چاقی، گواتر، یبوست، ملانوما، فیستول، کیست مویی، آشالازی، عود فتق، آپاندیسیت، کولکتومی، هموروئید، سرطان کبد، متاستاز کبد، سرطان مقعد، سوء هاضمه، گاسترکتومی، دیورتیکولیت، سرطان مری، میوتومی هیلر، چسبندگی شکم، پانکراتیت حاد، فیستول مقعدی، سرطان پستان، سرطان کولون، فتق اومبلیکال، فتق اینگوئینال، چسبندگی روده، پانکراتیت مزمن، سندرم کوشینگ، التهاب پستان، بیوپسی کبدی، بی اختیاری مدفوع، سرطان کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا، آمبولی عروق کبدی، بایپس لاپاروسکوپی معده، پیشگیری از سرطان پستان، لاپاراسکوپی قابل تنظیم معده، جراحی چاقی و کنترل وزن، جراحی فتق بصورت لاپاروسکوپی، جراحی زیبایی شکمی، ابدومینوپلاستی، آندوسکوپی قسمت فوقانی دستگاه گوارش، گاسترکتومی اسلیو معده به روش لاپاروسکوپی، جراحی برای کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان و…
ابزارهای جراحی
ابزارهای جراحی که یک جراح در عمل جراحی استفاده می کند بر اساس عملکرد و کاربردشان دسته بندی می شوند البته نام یک ابزار براساس شرکت سازنده، کشور مربوطه ممکن است متفاوت باشد.
این ابزارها عبارتند از:
برنده ها و جدا کننده ها (Dissectors and Cutters)مثل تیغ بیستوری ، قیچی ، کورِت و…
کلمپ ها (Clamps)
باز کننده ها و رترکتورها (Retractor and Exopser)
نگهدارنده ها (Holding and Grasper)مثل فورسپس ، سوزنگیر ، پنس و…
گشاد کننده ها (Dilators)
ابزار دوخت و بخیه (instrument Suturin)مثل نخ جراحی ، استپلر یا منگنهی جراحی
سر ساکشن ها
و تروکارهای مخصوص اعمال لاپاروسکوپی
انواع جراحی عمومی
افراد بعد از تکمیل تحصیلات خود در دوره پزشکی می توانند در رشته جراحی عمومی متخصص شوند. فارغ التحصیلان رشته پزشکی بر حسب علاقه و توانمندی خود می توانند برای گرفتن تخصص و فوق تخصص انواع رشته های جراحی اقدام کنند.
در ایران یک جراح متخصص میتواند در گرایش های زیر فوق تخصص دریافت کند :
فوق تخصص جراحی پلاستیک ترمیمی و سوختگی
فوق تخصص جراحی قلب و عروق
فوق تخصص جراحی کودکان
فوق تخصص جراحی توراکس (قفسه سینه)
فوق تخصص جراحی عروق و تروما
فوق تخصص جراحی مغز و اعصاب کودکان
فوق تخصص جراحی غدد
فوق تخصص جراحی پستان
فوق تخصص جراحی صفراوی و پیوند کبد
فوق تخصص جراحی کولورکتال (گوارش)
فوق تخصص جراحی سرطان
فوق تخصص جراحی درون بین (آندوسکوپیک)